نوروزبل (Noruz bәl) گيلكي تازه سال 1587 موبارك ببه

[siabagh]

17 مرداد آغاز سال نوي گيلكي ست(سال نو مردم گيلان و مازندران)؛آغاز سال 1586- نوروزي كه نياكان ما هزاره هاست پاسش ميدارند؛ ... نه ميداشتند؛ در نوشته ها اينطور خواندم كه اين جشن حتي تا 60-70 سال پيش هم در بعضي از مناطق كوهستاني ديلمان برگزار ميشود؛ طوري كه جوانان گيلاندوست گفته اند پيرمرداني را ديده اند كه در كودكي شاهد برگزاري اين جشن بوده اند ، ولي اين جشن به تاريخ پيوست.... ولي همان جوانان با همت و غيرت از 6-7 سال گذشته با تحمل تمام مشكلات و ... ؛ اين جشن را باز ؛ برگزار كردند؛ زنده كردند؛ نسل ما اين جشن را زنده كرد؛ نسلي ه روز به روز بيشتر باگذشته خودآشنا ميشود؛ و خواهان پاسداشت داشته هاي هويتي خود ميباشد؛
از دوستان خواهش ميكنم همانطور كه به اهميت فوق العاده اين نوروز پي برده اند؛ در اطلاع رساني و آگاهي دادن به خانواده و دوستان و كودكان كوشا باشند؛ من در اينجا براي آگاهي دادن به دوستان در مورد نوروز بل چند پيوند زير را قرار ميدهم كه تلاش فرهنگدوستان گيلك است؛ از مديران سايت درخواست دارم؛ كه اين موضوع را تا فرا رسيدن سال نوي گيلكي در صفحه اول تالار تارنما نگه دارند؛


ترانه نوروزبل را از اينجا دانلود كنيد : (از وبلاگ گيلان: http://guilan-dolfak.blogfa.com/post-92.aspx ) :

http://www.4shared.com/audio/N8eR5ugj/2 ... arran.html

عکس‌های نیما فرید از نوروزبل ۱۵۸۱ : http://v6rg.com/?p=80

نوروزی که مال گیلک‌هاست http://v6rg.com/?p=1551

http://v6rg.com/?p=174

http://gilava.ir/archives/338

[nima_beckham]

من اول از همه ... پیشاپیش تبریک میگم

[siabagh]

نوروز بل؛ از زبان استاد محمدتقي پور احمد جكتاجي:

نوروز بل


در گاهشماری سنتی ما گيلانيان كه روی به فراموشی گزارده است و تنها هاله ای از آن ميان گالشها يعنی دامداران كوه نشين دامنه شمالی رشته كوههای البرز نمايان است و پيش اهل فن به گاهشماری ديلمی يا طبری معروف است ، سال نو همين چند روز پيش تحويل شده است !

آيا می دانستيد ؟ چند نفر ؟ كسی به كسی تبريك گفت ؟ نه!

ما نوروز ايرانی را به صد ، نه – هزار ذوق و شوق پذيرائيم و بايد هم . سفره هفت سين می چينيم ، آئينه و قرآن می گذاريم و به گل و سبزه می آرائيم و بسياری تمهيدات ديگر . چرا كه عيد ملی ما ايرانيان است و يكی از بهترين عيدها . وجه اشتراك شادی های جمعی ماست ، پس سخت بدان پايبنديم .

به همين نسبت سال نو اروپائيان و آمريكائيان را نيز می شناسيم و برخی از ما شب ‍ژانويه را گاه مثل خود آنها شادمانيم . هيچ عيب ندارد ، آدم در خوشی ديگران شركت جويد . همه ما انسانيم و برادر ، و در خانه جهانی خود در غم و شادی يكديگر شريكيم . آنهم عيدی است كه نيمی از جهان می گيرد .

ای كاش عيد خود را هم به خاطر می داشتيم و در سرزمين كوچك و بومی خود ، در اين دنيای بزرگ و پهناور ، آن را اين قدر غريب و محو با بی تفاوتی خود – نه – فراموشی خود ، پشت سر نمی گذارديم .

***

امسال را من كوه نرفتم ، اما گالشی را در رشت ديدم كه پی دارو می گشت و از من نشان داروخانه ای را می خواست . در آغوشش گرفتم و بوسيدم و نوروز را به او تبريك گفتم . يك لحظه فكر كرد خويش اويم . درماند كه چرا به يادم ندارد . او نيز مرا بغل گرفت و بوسيد اما همچنان مردد نگاهم كرد .

گفتم نه خويش توام نه چون تو كوهی ، دشتی ام و گيله مرد . از اين پائين ، آن بالا و ترا هميشه نظاره دارم و غبطه می خورم از اين كه در هياهوی شهر گم شدم و بسياری از خصال نيك ، سنن خوب و آئين های پاك گذشتگانم را از دست داده ام و تو كوهی و گالش ، خوش باش كه بيشتر آن ها را داری .

شايد منظورم را اصلا نفهميد چون هاج و واج براندازم كرد كه اين شهری ظاهرا آراسته از منِ پشت كوهی چه می خواهد ! اما وقتی از ((نوروز بل)) امسال پرسيدم و روشن كردن آتش ((نوروز ما)) ، وضع محصول فندق و غله ، زيارت سر تربت و علم واچينی شاه شهيدان و... گل از گلش شكفت و گفت : ها . . . نوروز بل ! بار ديگر بغلم گرفت و بوسيد ، اين بار از روی اطمينان ، خويشی و قومی .

و بعد آهی كشيد و گفت خانه خرابِ زلزله ام ، سيل آمده و انزلیچی ما جابجا شده . كسی در كوه نمی ماند ، امسال پائين آمديم ، زنم بجار كار كرد بدنش پر از ((بجار دانه)) است من عملگی می كنم ، پسرم اجباری رفته است ، بی خانمانيم آقا ، آتش بجانيم آقا ، نوروز بل اينجاست . و سينه اش را نشانم داد و زد به تخت آن : يعنی كه آتش اينجاست .

رسم است شب 15 مرداد (هر از چند گاهی يك روز كم يا زياد ) سال گيلانی تحويل شود و ((نوروز ما )) يعنی اولين ماه سال ديلمی سر بگيرد . می گويند ((در اين شامگاه كه به گمان پيران ، زمين دزدانه نفس سرد برآورد ، به پيشواز سال نو رفته آتشی بلند مانند آتش سده می افروزند كه آن را نوروز بل می گويند ، يعنی شعله (( بلند و فروزان آتش نوروزی )) نوروزما ماه رسيدن محصول گندم و غلات ديگر است ، پس ماه خوشی است و شادمانی . ماه دارايی و مال داری ، ماه جشن و انزلیچی.

سابق بر اين سرتا سر منطقه را جشن و سرور فرا می گرفت . پيران ولايت روايت می كنند و می گويند (كه بچشم خود ديديم و از پدران خود هم شنيديم) كه كلان آتشی برپا می شد سابق . . . وقتی كه سال تحويل می شد .

تازه شدن سال ! آيا اين خوشی از برای تغيير و تحول نيست ؟ تغيير و تحولی در سال ؟ و در انسان ؟ نوروز بل اين شعله فروزان آتش آيا عيد آفرينش انسان نيست و سپاس از خداوندگار عالم؟

البته امروز به گونه ای ديگر منطقه را نشاط و سرور در بر می گيرد . بطريق رسم زيبای علم واچينی در بقاع متبركه . علم واچينی بی گمان ريشه در تشريفات جنبی نوروزبل ، سال نو گيلانيان قديم دارد كه با نيايش های مذهبی همراه بوده است .

خرده گيران بگويند اين چه نوروزی است كه از وسط تابستان شروع می شود ! باكی نيست ، نوروز بيش از نيمی از مردم جهان هم از اول زمستان شروع می شود ! هر چه هست باشد . كوه نشينان سرتاسر دامنه البرز و جلگه نشينان دريا كناران خزر (كاسپيئن) در مازندران و گيلان در اين سال نو شريكند . مردمی كه تنگ هم در آغوش پدر خشن البرز و مادر بخشنده خزر (كاسپيئن) از آستارا تا استراباد زندگی مي كنند و اين يكی از نقطه های اشتراك و پيوند تاريخيشان است .


گيلان استان آخر - محمد تقی پوراحمد جکتاجی

http://gilyar.ir/index.php?option=com_c ... 5&Itemid=1

[mahyarmaya]

اَمی عید هم فَرٍسه ....باید بـیشـیـم لباس عید بـیـهـینیـم...
انشاالله گیلک لب همیشه خندان ببه اَنـه جیب دورون پول.

[antiros]

تی دست درد نوکونه ابرار ولی ایپچه زود اوسی بوکودی سایت دورون ا مطلبا وارش اسپرتیان هیچ وقت خوشانا نوروزا فراموش نوکونید
داماش فراتر از ایتا باشگاه ، ا داماشا واسی خیلی از امی زاکان با امی فرهنگ بیشتر اشنا ببوستید

تمام افتخارم گیلانی بودنم است و بس.

[siabagh]

[quote:6f92efbedd="antiros"]تی دست درد نوکونه ابرار ولی ایپچه زود اوسی بوکودی سایت دورون ا مطلبا وارش اسپرتیان هیچ وقت خوشانا نوروزا فراموش نوکونید
داماش فراتر از ایتا باشگاه ، ا داماشا واسی خیلی از امی زاکان با امی فرهنگ بیشتر اشنا ببوستید

تمام افتخارم گیلانی بودنم است و بس.[/quote:6f92efbedd]

آبرار زودتر اوسه بوگودم كي شايد نياز ببه برنامه ريزي ببه ايتا جشن جمعي واسي؛ چون دامه سالان ايتا جي انزلیچی كوهستاني املش يا ديلمان ميان برگوزار بستي چند هزار نفر از همه جاي گيلان و مازندران و تهران شركت كونيد، هئن وسي بوگفتم زودتر وا هماهنگ بستن بقيه گروهان امرا ؛ توجه بوكون ا مراسم ميان حتي سازمان ميراث فرهنگي هم همكاري كونه ، خيلي خوبه كه دولتيانم ا مراسما قبول بوگودد؛ نكته مهم انه كي ايمسال نوروزبل دكفته شب قدر ؛ مي نظر انه كي ايتا جشن نوروز بل با هماهنگي استاني مسئولان چند روز جولوب تر جه شب قدر؛ رشت ميان بداريم ؛ ايتا بوستانان ميان ؛ نانم چي به دوست دارم زاكان بحث ميان شركت بوكونئد و اي جور انتقال بديم به نمايندگان رشت و سازمان ميراث فرهنگي گيلان و حتي استاندار محبوب ! چون اونم به هر حال كاسپياني ايسه

[MAZIYAR]

می نظر اَنه که ایپچه زود اطلاع رسانی بوکودی و ای کاش بِنابی چند روز قبل از نوروزبل بهتر بو
اما در مورد شیمی پیشنها باید عرض بوکونم مدیریت وارش اسپرت همیشه به فرهنگ گیلان احترام بنه و شک نَوا کودن که به موقع اَ کارا کونیم
پارسال هم بازی با استقلال اَمرا وارش اسپرت طرف پرده باوردیم

[img:b5c311089f]http://s1.picofile.com/file/7112740214/5.jpg[/img:b5c311089f]

[777]

عید شما پیشاپیش مبارک
ممنون ازاینکه هویت وفرهنگ وتاریخ گیلکی وگیلان رو نمیگذارین زمین بمونه وازیادبره دورود برشما

[The_King_of_rasht]

من هم پیشاپیش همه عزیزانه تبریک گم

[majid13]

مبارک ابراران و آبایان و همه گیلک زبانا باشه

[sajad1985]

پیشاپیش تبریک / باید به فرهنگ غنی خودمون ببالیم ..زنده باد دیلم و دیلمی

[MAZIYAR]

[color=black:4d5d0855ba]متاسفانه امسال هم نوروزبل همزمان با بازی خارج از خانه ما هست(سایپا،داماش گیلان 16 مرداد ماه ساعت 22 که در واقع چون شب شانزدهم هست همون هفدهم محسوب میشه)
من نظرم اینه همان طور که پلاکارد سال قبل وارش اسپرت سر و صدای خوبی کرد و شاید جرقه ای بود برای نشان دادن هویت تاریخی گیلانیان و پیوند آن به تیم داماش گیلان
اگر ما می گوئیم داماش هویت و غرور گیلان است به دلیل سال تاسیسش نیست!به دلیل این هست که هیچ وقت ما بر خلاف خیلی ها خودمون رو تافته جدا بافته ندانستیم!و اول از همه در اوج نتایجمون هم گفتیم گیلان و حتی در لیگ یک هم بودیم و هوادار چندانی از دیگر شهرها هم نمیومد از اسم گیلان استفاده میکردیم.اگر می گوئیم هویت گیلان با داماش گره خورده به این دلیل هست که وقتی استاد آواز گیلان فوت می کنه یک استادیوم شعار غرورانگیزی سر می دهند و نگاه گیلان شناسان رو به سمت خودشون می کشند!وقتی به میرزای کبیر در رسانه ملی توهین میشه هواداران داماش سکوت نمی کنند و به شدت محکوم می کنند!وقتی به اسطوره های گیلان در تبریز توهین میشه هواداران داماش به بهترین شکل ممکن جواب می دهند تا دیگر به خود اجازه توهین اسطوره های گیلان را ندهند!
پس امسال هم بر هواداران داماش وظیفه هست تا این عید باستانی گیلان را ارج بنماییم و تنها تیمی در گیلان هستیم که می توانیم این صدای مردم گیلان در جامعه ورزشی باشیم.[/color:4d5d0855ba]

[masoud449]

[color=black:a4728ba34e]منم پیشاپیش تبریک گَم[/color:a4728ba34e]

[siabagh]

دوستان من حدود يك ماه زودتر اين تاپيك رو ارسال كردم ؛ چون فكر ميكنم احتمال داره در يكي از انزلیچی املش مراسم نوروز بل انجام بشه؛ به همين خاطر فكر كردم كه اگر از سوي گيلاندوستان انزلیچی يا انزلیچی خاصي براي اين جشن در نظر گرفته شد بهترين جا براي اطلاع رساني براي گيلكان همين وبسايته؛ همينطور كه ميدونيد 17 مرداد مصادف شده با شب قدر ؛ به همين خاطر من پيشنهاد ميدم چند روز زودتر يه جشني داشته باشيم تا حرمت شبهاي قدر هم حفظ بشه؛ اصلا شايد بتونيم توي يكي از بوستانهاي رشت جشني برگزار كنيم؛ آن هم بنا به اقتضاي ماه رمضان بعد از افطار باشه ؛ زيباتر هم ميشه تو ساعات شب با چراغاني و اتش بازي و افروختن آتش؛ سالهاي گذشته در انزلیچی خاصي از املش مانند ملكوت و خسيل دشت اين جشن برگزار ميشد؛ به اين خاطر كه مردمان اين انزلیچی بيشتر از همه گيلانيان اين جشن را پاسداري كرده بودند و به نسل هويت خواه ما انتقال دادند؛ ولي فكر كنم كه وقت آن رسيده كه علاوه بر انزلیچی نامبرده در انزلیچی و شهرهاي ديگر گيلان و مازندران اين جشن بطور همزمان برگزار گردد؛
به همين خاطر از تمام دوستاني كه ميتوانند با مسئولين شهر ارتباط برقرار كنند خواهشمندم كه از اين فرصت باقيمانده استفاده كنيم و زمينه براي برگزاري جشن سال نوي گيلكي را فراهم آوريم؛ توجه بفرماديد ميراث فرهنگي گيلان هم در چند سال گذشته براي برگزاري اين جشن زحماتي كشيده؛ اين معنيش اينه كه دولت هم نوروزبل را پذيرفته ، پس تو اين زمينه مشكلي نيست فقط ميمونه مصادف شدن با ماه رمضان و شب قدر ؛ كه براي دومي راه حل اينه كه چند روز زودتر برگزار بشه، و براي اولي ؛ فكر نكنم شادي مسلمانان منافات يبا ماه رمضان داشته باشه اون هم بعد از افطار ؛ براي اين كار مناسب ترين افراد دكتر جعفر زاده؛ دكتر تاميني ، دكتر ثابت قدم و آيت الله قرباني و مسئولين شوراي شهر ميباشند و حتي ديگر مقامها ؛ اگر دوستان وارش اسپرتي موافق هستند بدين منظور ارتباطاتي با مسئولين از طريق نامهنگاري ؛ وبسايت هاي مسئولين نامبرده؛ و طومار نويسي انجام دهيم واين جشن كه هيچ منافاتي با ارزشهاي معمول كشور ندارد را در خود رشت و با شكوه هرچه تمامتر برگزار كنيم تا شروع كننده اي باشد براي بالندگي فرهنگي گيلانيان ؛باز هم توضيح ميدهم افروختن اتش در اين جشن به معني آتش پرست بودن نياكانمان نبوده و نيست چه اينكه مردم گيلان هيچگاه دين زرتشت را نپذيرفته اند؛ و جشن نوروزبل نوعي شكر گذاري از نعمت ها ي طبيعت و محصولات كشاورزي ست كه همگي در ميانه تابستان به بار مينشينند.به همين دلايل زير ما بايد مسئولين نامبرده بلا را از كارمان اگاه كنيم و نگراني هاي احتمالي شان را برطرف كنيم .
با تشكر از همه وارش اسپرتي ها

[siabagh]

1- روز 1اُم نوروزما ( برابر با 17 مرداد خورشیدی) آغاز سال گیلکی است. بار سفر را می بندیم و با کوله پشتی و غذا و سیگار کافی و پوتین مخصوص کوهنوردی به ارتفاعات دیلمان و املش می رویم. آتش روشن می کنیم، عکس های دسته جمعی و فیلم می گیریم، شادی می کنیم و دود سیگار را به آسمان می فرستیم و شب هنگام با هجمه ای از خستگی به خانه باز می گردیم. ساعت را برای 8صبح کوک کرده و در ذهن مان مرور می کنیم که فردا 18 مرداد است و کارهایمان را برنامه ریزی می کنیم. آهنگ لایتی می گذاریم و به خواب می رویم.
2- از نوروزبل چه به دست می آوریم؟ «گوروم گوروم بل» خواندن و شادی کردن؟ دور آتش جمع شدن و عکس گرفتن و به یادگار گذاشتن؟ آواز محلی خواندن و نوستالژی انزلیچی گرفتن؟ آیا به راستی آتش نوروزبل به خاطر این ها روشن می شد؟ به یقین می توان گفت در پس زمینه نوروزبل چیزی فراتر از این هاست. چیزی که علیرغم اجبار به تغییر در (یا حذف) شیوه تولید مرمان این خطه، و همچنین نبودِ قدرتِ سیاسی برای حمایت از آن، آن را زنده نگه داشته و در گوشه و کنار ما حضور دارد.

3- نوروزبل با وجود عدم داشتن دلیل مذهبی یا سیاسی (که در سال شماری های دیگر وجود دارد) برای شروع سال خود تا هنوز دوام آورده است. اما نگاه به آن امروزه متفاوت است. نگاهی که اگر تداوم یابد موجب از بین رفتن آن خواهد شد. نگاهی که حتی در سطح انزلیچی جامعه، نورروزبل را به مانند شیئی می انگارد، تزئین می کند و می آرایدش، به عنوان ابزاری برای تفریح چند ساعته می خواهدش و آن را در موزه و قاب عکس می بیند.

4- مساله شایان ذکر دیگر این است که چه اصراریست که نوروزبل با زندگی ما جریان یابد و همگام شود؟ این جشن و این گاهشماری متعلق به قوم گیلک است، چیزی که وجود دارد واقعیتِ وجودی نوروزبل است و اگر نوروزبل بتواند همراه با زندگی روزمره مان پا به پا بیاید – مثل زبان گیلکی- و با زندگی جدید و مدرن گره بخورد، به خانه ها و شهرهای جامعه گیلک پا بگذارد و ... چرا کاری نکنیم که این اتفاق بیفتد؟!

+ نوشته شده در 91/05/09 توسط مهاجر - وبلاگ شوروم-http://shurom.blogfa.com/9105.aspx