امروز داشتم تو سیستمم می گشتم دیدم اینو ذخیره کردم تو سیستم گفتم اینجا بزارم شاید واسه شما هم جالب باشه و شایدم خیلی هاتون خوندیدن این مطلبو
دریای کاسپین(به همراه دریای سیاه) باقیمانده اقیانوس تتیس است که حدود 50 میلیون سال پیش اقیانوسهای آرام و اطلس را به هم متصل میکرد و به تدریج با حرکات تدریجی قطعات قاره ای در طول دورانهای زمین شناسی،در 5-7 میلیون سال پیش به دو بستر آبی تجزیه شد و در نهایت میراثی به نام کاسپین را برایمان به یادگار گذاشت.
حدود 12 هزار سال پیش سواحل جنوبی آن از آب بیرون آمدند.سواحلی که هنوز قابل سکونت نبودند.7 هزار سال پیش،(یعنی 4 هزار سال قبل از ورود آریایی ها به ایران در سه دسته ماد و پارس و پارت) مهاجرانی که اجداد گیلک ها و تالش های امروزی هستند به این سرزمینهای تازه از آب بیرون آمده وارد میشوند.
دسته ای از این مهاجران "کاسپی" ها هستند که در سرزمینهای مجاور دریا ساکن شدند.دسته ای دیگر "کاسی" ها بودند که به سمت کوههای جنوبی گیلان سرازیر شدند.دستهء دیگر "کادوس" ها بودند که اجداد تالش ها و گالش ها هستند.
باتوجه به سابقه 7هزار ساله حضور کاسپی ها در حاشیه این دریاچه، این دریاچه "کاسپین" نام گرفت. کلیه اسناد و نقشه های تاریخی نام "کاسپین" را برای این دریا درج کرده اند. یونانی ها نیز این دریا را "کاسپیوم" می نامیدند...پس از حمله اعراب به ایران در 1400 سال پیش، اگرچه اعراب دستشان به سرزمینهای شمالی البرز نرسید، اما این دریا را قزوین می نامیدند که همان معرب کاسپین است.(استان قزوین امروزی نیز نام خود را از قوم کاسپین گرفته و ساکنان اولیه آن هم نژاد همسایگان شمالی فعلی خود هستند اگرچه در سالهای گذشته بافت جمعیتی آن به دلیل مهاجرت انبوه آذری های ترک زبان شده و ترک ها، تغییر چشمگیری داشته است).
اما چندصد سال بعدتر(یعنی 700-900 سال پیش) زمانی که چینی ها دیوار عظیم چین را برای جلوگیری از حملات اقوام وحشی مغول ساختند،مغولان راه را به سمت خوارزم،ایران، قفقاز و در نهایت سرزمینهای خُلفای عباسی کج کردند و در طول سالیان با جنگها و خونریزی های فراوان، سرزمینهای ذکرشده را تصرف کردند.دسته ای از این مهاجمانِ زردنژاد که در قفقاز ساکن شدند، "خزر"ها بودند و حکومتی محلی بنا نهادند و پس از چندصدسال،حکومتشان منقرض شد.نام "دریای خ.ز.ر" نام خودخوانده ای بود که اینان در مدت حضورشان در قفقاز به کاسپین اطلاق میکردند و متاسفانه این نام از دوره قاجاریه در ایران مصطلح شده و شرم آور آنکه امروزه حتی 1% حساسیتی که به تغییر نام خلیج فارس نشان داده میشود،نسبت به تغییر نام کاسپین و تحریف تاریخ با بکاربردن نام جعلیِ خ.ز.ر وجود ندارد.
بهرحال نامی که در اسناد تاریخی و مجامع بین المللی، به این دریا نسبت داده میشود، نامی به قدمت 7000 سال است که همانا "کاســـپـیـن" می باشد.
دریای کاسپین که پس از فروپاشی شوروی بین 5 کشور ایران،انزلیچی،قزاقستان،آذربایجان و ترکمنستان مشترک شد، 7000 کیلومتر نوار ساحلی دارد که 1000 کیلومتر آن از آستارا تا اترک در اختیار ایران است. سهم گیلان 300 کیلومتر از نوار ساحلی است.
دریاچه کاسپین حدود 370 هزار کیلومتر مربع مساحت دارد و 44% آبهای محصور در خشکی جهان را دربر گرفته است که حجمِ آبی، برابر 78 هزار کیلومتر مکعب است و بدلیل عظمتش،به آن دریا نیز گفته میشود.طول آن 1200 متر و عرض آن بین 204-466 کیلومتر متغیر است.عمق متوسط قسمت شمالی کاسپین 5 متر، عمق متوسط قسمت میانی 190 متر و قسمت جنوبی آن عمق بیشینه ای معادل 1025 متر دارد و 65% حجم آب آن در قسمت جنوبی(سواحل ایران) قرار دارد. سطح آب کاسپین 27 متر پایین تر از آبهای آزاد است و حدود 130 رود کوچک و بزرگ به کاسپین می ریزد که اکثرا از شمال به آن سرازیر میشوند بطوریکه 80% اّب ورودی فقط از رودخانه ولگا به آن وارد میشود. دریای کاسپین 32 جزیره دارد که بیشتر آنها در سواحل آذربایجان و قزاقستان است.جمعیت منطقه ساحلی دریای کاسپین تقریباً 12 میلیون نفر است. مراکز شهری مهم در سواحل جنوبی و غربی تمرکز یافته اند. حدود 6 میلیون نفر درباریکه سواحل ایران و 3 میلیون نفر در باکوی آذربایجان مستقرند.3میلیون نیز در سواحل انزلیچی و قزاقستان سکونت دارند.سواحل ترکمنستان جمعیت چشمگیری ندارد.