چشمه داماش

داماش و آب چشمهساران:
منطقه داماش در طبیعت سرسبز و بینظیر گیلانزمین، علاوه بر طراوت و زیبایی، آب معدنی گوارایی دارد که از لابهلای سنگها میتراود و با عبور از لایههای زمین عناصـر مفید و کمیاب را همراه میکند. چشمه آب معدنی داماش یکی از غنیترین چشمههای آب کشور است.
شرکت آب معدنی داماش در خرداد ماه 1381 با ساخت اولین کارخانه بزرگ تمام اتوماتیک در استان گیلان آغاز به کار کرد. در این شرکت با بهرهگیری از مدرنترین ماشـین آلات و تجهـیزات بستهبندی، آب چشمه داماش با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی و با نظارت و کنترل کیفی کارشناسان و متخصصـان، در بستهبندیهای متنوع تولید و به بازار مصرف عرضه شد.
خواص معدنی آب چشمه داماش و سبکی آن، این آب را با بهترین آبهای معدنی جهان قابل رقابت ساخته است.
در فـرآیند تولید آب معدنی دامـاش، آب چشمه بدون ایجـاد کوچکترین تغیـیر و استفـاده از هیـچگونه ماده افـزودنی، پس از گذشتن از مسـیر تصفیههای فیزیکی و غیر شیمـیائی در بطــریهـای نیـم و یکونیـم لیتـری یکبار مصـرف ( Pet ) بســتهبندی و به بازار عــرضه میشود.
شــرکت آب معـدنی دامـاش از ابتــدای تولـید تاکـنون با توجه و جـدیت در رشـد و ارتقــای کیفیت محصول، علاوه بر دریافت گـواهینامه تشـویقی اسـتاندارد ملی در این زمینه، موفـق به اخـذ گـواهینامه سیسـتم مدیریت 2000 ؛ 9001 ISO نیز شده است.
تولید آب معدنی داماش براساس جدول زیر، علاوه بر رشد و ارتقای کیفیت همواره روند رو به رشد داشـته است.
داماش
موقعيت و تاريخچه انزلیچی داماش
انزلیچی داماش از توابع بخش عمارلو شهرستان رودبار، با مختصات جغرافيايي 49 درجه و 48 دقيقه طول شرقي و 36 درجه و 44 دقيقه عرض شمالي، در 48 کيلومتري جنوب شرقي رودبار و 130 کيلومتري رشت قرار دارد.
اين انزلیچی از شمال به انزلیچی صيقلي ده، از جنوب به اراضي مرتعي و انزلیچی گزنه چاک و قوشلانه، از شرق و از غرب به اراضي جنگلي و مرتعي محدود ميشود. آب و هواي آن در نيمه اول سال معتدل در نيمه دوم سرد است.
انزلیچی داماش از سطح دريا، در حدود 1750 متر ارتفاع دارد و ميزان بارندگي ساليانه آن 850 ميليمتر گزارش شده است.
تا چند دهه پيش، انزلیچی داماش ييلاق مردم جيرنده فاراب بود که امروزه به سکونتگاه دائمي تبديل شده است. آب معدني چشمه داماش و گل سوسن چلچراغ، دو عامل مهم اشتهار اين انزلیچی. فصل رويش و شکوفايي گل زيباي سوسن چلچراغ در اواخر بهار و اوايل تابستان است.
مردم انزلیچی داماش به زبان تاتي سخن ميگويند، مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفري هستند.
الگوي معيشت و سکونت
در سال 1385، جمعيت انزلیچی داماش 1000 نفر گزارش شده است.
درآمد اکثر مردم انزلیچی داماش از فعاليتهاي باغداري، دامداري و پرورش طيور تأمين ميشود. گروهي از مردم در امور خدمات و صنايع دستي فعاليت مينمايند. انزلیچی داماش، در يک محدوده کوهستاني استقرار يافته و فاقد اراضي هموار براي کشت محصولات زراعي است؛ از اين رو بيشتر فعاليتهاي مردم اين انزلیچی بر دامداري متمرکز گرديده و محصولاتي از قبيل حبوبات و سيبزميني و پياز نيز در آن به عمل ميآيد. فندق و گردو از محصولات سردرختي آن است.
از سوي ديگر، بستهبندي چشمه آب معدني، موجبات اشتغال تعدادي از مردم انزلیچی را فراهم آورده است. عمدهترين فعاليتهاي خدماتي انزلیچی، پذيرايي از مسافران و گردشگران در نيمه اول سال است. زنان انزلیچی نيز، در فصل زمستان با بافتن جوراب و گليم در تأمين هزينههاي خانوار انزلیچی نقش بسزايي ايفا ميکنند.
انزلیچی کوهستاني داماش با بافت مسکوني متمرکز گرداگرد چشمه آب معدني داماش گستردش يافته است؛ به عبارت ديگر چشمه عامل اصلي شکلگيري اين انزلیچی است.
واحدهاي مسکوني در انزلیچی داماش، به دو بخش سنتي و مدرن تقسيم ميشود؛ خانههاي سنتي به اقشار کم درآمد انزلیچی تعلق دارد. خانههاي نوساز متناسب با شغل و موقعيت اجتماعي احداث شدهاند.
مصالح به کار رفته در ساخت خانههاي سنتي غالباً چوب، گل، سنگ و خشت است. در حالي که در ساخت خانههاي جديد از مصالح سيمان، گچ، آجر و تيرآهن استفاده شده است. سقف تمامي خانهها شيرواني است که ضمن مقاومت در برابر بارندگيهاي شديد، زيبايي خاصي به انزلیچی بخشيده است.
پيرامون انزلیچی را ارتفاعات و بيشهزارهاي سلسله جبال البرز فرا گرفتهاند و چشماندازهاي بسيار زيبايي را پديد آوردهاند. هر ساله، در فصول بهار و تابستان گردشگران بسياري به اين انزلیچی سفر ميکنند.
چشمه آب معدني داماش داراي انواع املاح معدني کلسيم، منيزيم، سديم و پتاسيم است. شاخهاي از آب چشمه به حوضچهاي در مرکز انزلیچی هدايت ميشود و مورد استفاده مردم انزلیچی قرار ميگيرد؛ مابقي آن، از طريق بستهبندي در کارخانه آب معدني داماش به ساير نقاط کشور ارسال ميگردد.
گل سوسن چلچراغ از جمله گلهاي نادر و کميابي است که تاکنون، فقط در دو نقطه جهان شناسايي شده است؛ يکي در انزلیچی داماش و ديگري در منطقه لنکرن جمهوري آذربايجان.
اين گل زيبا نخستين بار توسط يک محقق انگلسي به نام «لدر بودي» کشف گرديد و در سال 1354، از طرف اداره کل محيط زيست استان گيلان زيستگاه اين گل کمياب به عنوان اثري طبيعي ملي به ثبت رسيد.
در گذشته، در هفت نقطه انزلیچی (در حدود شش هکتار) اين گل به عمل ميآمد، ولي متأسفانه امروزه، فقط در يک نقطه (در حدود دو هکتار) به عمل ميآيد و از طرف اداره محيط زيست شهرستان رودبار مورد حفاظت قرار ميگيرد.
هر ساله، در نيمه دوم خرداد ماه، هنگامي که سوسن چلچراغ به گل مينشيند، از طرف سازمان محيط زيست يک روز به نام روز طبيعت و گلگشت تعيين ميشود و جشنواره باشکوهي در اطراف داماش برگزار ميشود؛ اهالي منطقه عمارلو با لباسهاي محلي زيبا در آن شرکت ميکنند و با شادي و نشاط به رقص و پايکوبي و انجام ورزشهاي بومي ميپردازند.
کشتي گيله مردي، طنابکشي، خرپشتک، چوب بازي (رقص چوب)، تيش بازي (نوعي بازي محلي، چرخ و فلک، هلولک، گلفا و دور بچرخان، شور خاصي به فضاي جشنواره ميبخشند.
همچنين در اين روز، بازارچههاي محلي برپا ميشوند و نغمههاي شورانگيز و ترانههاي دلنشين انزلیچی با همراهي سازهاي ني، تنبک، تنبور، کمانچه و سنتور به گرمي جشنواره سوسن چلچراغ ميافزايند.
مردم انزلیچی داماش باورها و اعتقادات مشترک فراواني با ساير مردم استان گيلان دارند. آنها اعياد ملي و مذهبي نوروز، فطر قربان و غدير را به جشن و سرور و ايام محرم و وفات و شهادت ائمه را به عزاداري ميپردازند.
پوشاک غالب مردم انزلیچی داماش همان لباس محلي است؛ پوشيدن لباس محلي به خصوص در مراسم و جشنهاي انزلیچی مانند مراسم انزلیچی و جشنواره گل سوسن چلچراغ عموميت بيشتري يافته است.
صنايع دستي انزلیچی داماش مشتمل بر بافت جوراب و گليم است.
غذاهاي محلي انزلیچی داماش، شامل سياه قاتق يا فسنجان (ترکيبي از گردوي کوبيده، گوشت مرغابي يا انواع ديگر مرغها و گاهي گوشت قرمز، رب انار و غيره)، قيمه پلو و انواع کباب مانند کباب ششليک، کباب کوبيده، کباب برگ و کباب چنجه ميباشد که در خانهها و رستورانهاي انزلیچی تهيه و به مشتريان عرضه ميشوند.
دسترسي: اين انزلیچی از طريق شهرهاي لوشان و رودبار با جادهاي مناسب و آسفالت قابل دسترسي است.
منطقه داماش در طبیعت سرسبز و بینظیر گیلانزمین، علاوه بر طراوت و زیبایی، آب معدنی گوارایی دارد که از لابهلای سنگها میتراود و با عبور از لایههای زمین عناصـر مفید و کمیاب را همراه میکند. چشمه آب معدنی داماش یکی از غنیترین چشمههای آب کشور است.
شرکت آب معدنی داماش در خرداد ماه 1381 با ساخت اولین کارخانه بزرگ تمام اتوماتیک در استان گیلان آغاز به کار کرد. در این شرکت با بهرهگیری از مدرنترین ماشـین آلات و تجهـیزات بستهبندی، آب چشمه داماش با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی و با نظارت و کنترل کیفی کارشناسان و متخصصـان، در بستهبندیهای متنوع تولید و به بازار مصرف عرضه شد.
خواص معدنی آب چشمه داماش و سبکی آن، این آب را با بهترین آبهای معدنی جهان قابل رقابت ساخته است.
در فـرآیند تولید آب معدنی دامـاش، آب چشمه بدون ایجـاد کوچکترین تغیـیر و استفـاده از هیـچگونه ماده افـزودنی، پس از گذشتن از مسـیر تصفیههای فیزیکی و غیر شیمـیائی در بطــریهـای نیـم و یکونیـم لیتـری یکبار مصـرف ( Pet ) بســتهبندی و به بازار عــرضه میشود.
شــرکت آب معـدنی دامـاش از ابتــدای تولـید تاکـنون با توجه و جـدیت در رشـد و ارتقــای کیفیت محصول، علاوه بر دریافت گـواهینامه تشـویقی اسـتاندارد ملی در این زمینه، موفـق به اخـذ گـواهینامه سیسـتم مدیریت 2000 ؛ 9001 ISO نیز شده است.
تولید آب معدنی داماش براساس جدول زیر، علاوه بر رشد و ارتقای کیفیت همواره روند رو به رشد داشـته است.
داماش
موقعيت و تاريخچه انزلیچی داماش
انزلیچی داماش از توابع بخش عمارلو شهرستان رودبار، با مختصات جغرافيايي 49 درجه و 48 دقيقه طول شرقي و 36 درجه و 44 دقيقه عرض شمالي، در 48 کيلومتري جنوب شرقي رودبار و 130 کيلومتري رشت قرار دارد.
اين انزلیچی از شمال به انزلیچی صيقلي ده، از جنوب به اراضي مرتعي و انزلیچی گزنه چاک و قوشلانه، از شرق و از غرب به اراضي جنگلي و مرتعي محدود ميشود. آب و هواي آن در نيمه اول سال معتدل در نيمه دوم سرد است.
انزلیچی داماش از سطح دريا، در حدود 1750 متر ارتفاع دارد و ميزان بارندگي ساليانه آن 850 ميليمتر گزارش شده است.
تا چند دهه پيش، انزلیچی داماش ييلاق مردم جيرنده فاراب بود که امروزه به سکونتگاه دائمي تبديل شده است. آب معدني چشمه داماش و گل سوسن چلچراغ، دو عامل مهم اشتهار اين انزلیچی. فصل رويش و شکوفايي گل زيباي سوسن چلچراغ در اواخر بهار و اوايل تابستان است.
مردم انزلیچی داماش به زبان تاتي سخن ميگويند، مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفري هستند.
الگوي معيشت و سکونت
در سال 1385، جمعيت انزلیچی داماش 1000 نفر گزارش شده است.
درآمد اکثر مردم انزلیچی داماش از فعاليتهاي باغداري، دامداري و پرورش طيور تأمين ميشود. گروهي از مردم در امور خدمات و صنايع دستي فعاليت مينمايند. انزلیچی داماش، در يک محدوده کوهستاني استقرار يافته و فاقد اراضي هموار براي کشت محصولات زراعي است؛ از اين رو بيشتر فعاليتهاي مردم اين انزلیچی بر دامداري متمرکز گرديده و محصولاتي از قبيل حبوبات و سيبزميني و پياز نيز در آن به عمل ميآيد. فندق و گردو از محصولات سردرختي آن است.
از سوي ديگر، بستهبندي چشمه آب معدني، موجبات اشتغال تعدادي از مردم انزلیچی را فراهم آورده است. عمدهترين فعاليتهاي خدماتي انزلیچی، پذيرايي از مسافران و گردشگران در نيمه اول سال است. زنان انزلیچی نيز، در فصل زمستان با بافتن جوراب و گليم در تأمين هزينههاي خانوار انزلیچی نقش بسزايي ايفا ميکنند.
انزلیچی کوهستاني داماش با بافت مسکوني متمرکز گرداگرد چشمه آب معدني داماش گستردش يافته است؛ به عبارت ديگر چشمه عامل اصلي شکلگيري اين انزلیچی است.
واحدهاي مسکوني در انزلیچی داماش، به دو بخش سنتي و مدرن تقسيم ميشود؛ خانههاي سنتي به اقشار کم درآمد انزلیچی تعلق دارد. خانههاي نوساز متناسب با شغل و موقعيت اجتماعي احداث شدهاند.
مصالح به کار رفته در ساخت خانههاي سنتي غالباً چوب، گل، سنگ و خشت است. در حالي که در ساخت خانههاي جديد از مصالح سيمان، گچ، آجر و تيرآهن استفاده شده است. سقف تمامي خانهها شيرواني است که ضمن مقاومت در برابر بارندگيهاي شديد، زيبايي خاصي به انزلیچی بخشيده است.
پيرامون انزلیچی را ارتفاعات و بيشهزارهاي سلسله جبال البرز فرا گرفتهاند و چشماندازهاي بسيار زيبايي را پديد آوردهاند. هر ساله، در فصول بهار و تابستان گردشگران بسياري به اين انزلیچی سفر ميکنند.
چشمه آب معدني داماش داراي انواع املاح معدني کلسيم، منيزيم، سديم و پتاسيم است. شاخهاي از آب چشمه به حوضچهاي در مرکز انزلیچی هدايت ميشود و مورد استفاده مردم انزلیچی قرار ميگيرد؛ مابقي آن، از طريق بستهبندي در کارخانه آب معدني داماش به ساير نقاط کشور ارسال ميگردد.
گل سوسن چلچراغ از جمله گلهاي نادر و کميابي است که تاکنون، فقط در دو نقطه جهان شناسايي شده است؛ يکي در انزلیچی داماش و ديگري در منطقه لنکرن جمهوري آذربايجان.
اين گل زيبا نخستين بار توسط يک محقق انگلسي به نام «لدر بودي» کشف گرديد و در سال 1354، از طرف اداره کل محيط زيست استان گيلان زيستگاه اين گل کمياب به عنوان اثري طبيعي ملي به ثبت رسيد.
در گذشته، در هفت نقطه انزلیچی (در حدود شش هکتار) اين گل به عمل ميآمد، ولي متأسفانه امروزه، فقط در يک نقطه (در حدود دو هکتار) به عمل ميآيد و از طرف اداره محيط زيست شهرستان رودبار مورد حفاظت قرار ميگيرد.
هر ساله، در نيمه دوم خرداد ماه، هنگامي که سوسن چلچراغ به گل مينشيند، از طرف سازمان محيط زيست يک روز به نام روز طبيعت و گلگشت تعيين ميشود و جشنواره باشکوهي در اطراف داماش برگزار ميشود؛ اهالي منطقه عمارلو با لباسهاي محلي زيبا در آن شرکت ميکنند و با شادي و نشاط به رقص و پايکوبي و انجام ورزشهاي بومي ميپردازند.
کشتي گيله مردي، طنابکشي، خرپشتک، چوب بازي (رقص چوب)، تيش بازي (نوعي بازي محلي، چرخ و فلک، هلولک، گلفا و دور بچرخان، شور خاصي به فضاي جشنواره ميبخشند.
همچنين در اين روز، بازارچههاي محلي برپا ميشوند و نغمههاي شورانگيز و ترانههاي دلنشين انزلیچی با همراهي سازهاي ني، تنبک، تنبور، کمانچه و سنتور به گرمي جشنواره سوسن چلچراغ ميافزايند.
مردم انزلیچی داماش باورها و اعتقادات مشترک فراواني با ساير مردم استان گيلان دارند. آنها اعياد ملي و مذهبي نوروز، فطر قربان و غدير را به جشن و سرور و ايام محرم و وفات و شهادت ائمه را به عزاداري ميپردازند.
پوشاک غالب مردم انزلیچی داماش همان لباس محلي است؛ پوشيدن لباس محلي به خصوص در مراسم و جشنهاي انزلیچی مانند مراسم انزلیچی و جشنواره گل سوسن چلچراغ عموميت بيشتري يافته است.
صنايع دستي انزلیچی داماش مشتمل بر بافت جوراب و گليم است.
غذاهاي محلي انزلیچی داماش، شامل سياه قاتق يا فسنجان (ترکيبي از گردوي کوبيده، گوشت مرغابي يا انواع ديگر مرغها و گاهي گوشت قرمز، رب انار و غيره)، قيمه پلو و انواع کباب مانند کباب ششليک، کباب کوبيده، کباب برگ و کباب چنجه ميباشد که در خانهها و رستورانهاي انزلیچی تهيه و به مشتريان عرضه ميشوند.
دسترسي: اين انزلیچی از طريق شهرهاي لوشان و رودبار با جادهاي مناسب و آسفالت قابل دسترسي است.