خیلی مدت بود مطلب در مورد تاریخ و زبان گیلان ایجاد نشده بود و از نیما متشکرم بابت ایجاد این مطلب.
بدون شک میگم گیلکی یک زبان مجزا هست که نوع غلیظش شباهت زیادی به زبان یونانی داره.
گیلکی خود گویش های مختلفی داره و گویش های گیلکی هم لهجه های مختلفی داره.
برای مثال:
گیلکی(زبان)=بیه پس(گویش)=رشتی(لهجه)
گیلکی(زبان)=بیه پیش(گویش)= لاهیجان(لهجه)
گیلکی(زبان)=گیلکی غرب مازندران(گویش)=شهسوار(لهجه)
گیلکی(زبان)=گیلکی شرق مازندران(گویش)=قائمشهر(لهجه)
گیلکی (زبان)=دیلمی(گویش)=رودباری(لهجه)
زبان:وقتی کلمات و جمله بندی نسبت به زبان های دیگر تغییر پیدا می کند زبان مجزا محسوب می شود و گیلکی هم تنها زبان محلی ایران می باشد که مثل انگلیسی جای صفت و موصوف عوض میشه و کلماتش هم با هم فرق داره(شما به انزلیچی بروید و با افراد مسن صحبت کنید متوجه گیلکی غلیظ خواهید شد)
گویش:وقتی دستور زبان یکسان باشد ولی کلماتی با تغییراتی مواجه شودند به آن گویش می گویند.
ترجمه این جمله:از اینجا کجا میروی
بیه پس(غرب گیلان):از هَیَ کویَ شَندری
بیه پیش(شرق گیلان)از ایرَ کورَ شی
(بقیه گویش ها رو بلد نیستم

)
لهجه:وقتی طرز بیان کلمه فرق میکند و هیچ گونه تغییر کلماتی مشاهده نشود به ان لهجه می گویند.